فایبرواسکن چیست؟

دستگاه فایبرواسکن با استفاده از امواج اولتراسوند میزان سختی کبد را اندازه گیری کرده و شدت فیبروز و سیروز کبدی را تشخیص می دهد.
انجام تست فایبرواسکن با نظر و صلاحدید پزشک معالج در موارد بسیاری می تواند جایگزین بیوپسی کبد باشد.
مدل جدید دستگاه فایبرواسکن علاوه بر اندازه گیری میزان سختی کبد (فیبروز) دارای قابلیت (Controlled Attentation CAP Parameter) در طی انجام تست است.
CAP یک پارامتر معتبر برای تشخیص استئاتوز (میزان چربی در سلول های کبدی) بصورت کمی می باشد. این تست در صورت نیاز به راحتی قابل انجام است و یک ارزیابی دقیق و منحصر به فرد از کتاب را ممکن میسازد.

امروزه بیش از 1400 دستگاه فایبرواسکن در سراسر جهان نصب شده است که با استفاده از آن ها سالانه دو میلیون نفر معاینه می شوند.

امروزه کبد چرب در کشور ما و سایر کشور های دنیا در حال افزایش بوده و یکی از شایع ترین بیماری های مطرح در طب داخلی است که با رسوب قطرات چربی در کبد بیماران مشخص می شود. بیشترین شیوع کبد چرب در بین افراد دارای اضافه وزن، چاق، کم تحرک و نیز مصرف کنندگان الکل دیده می شود که این مسئله نشان دهنده ی نقش بارز تغذیه در ابتلا و یا پیشگیری از این بیماری است.
کبد چرب بیماری خاموشی است که در اکثر موارد در مراحل ابتدایی علایم خاصی ندارد و لذا آگاهی داشتن درباره ی این بیماری و عوامل خطر تاثیرگذار در ایجاد و پیشرفت آن می تواند در کاهش ابتلا به این بیماری و تشخیص و درمان زودرس آن موثر می باشد.


روش های تشخیص
روش های متعددی برای تشخیص بیماری های کبدی وجود دارد که در این بین بیوپسی کبد، از رایج ترین روش های موجود است. این روش در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارد که محققان را بر آن داشته است که روش های نوینی برای تشخیص دقیق تر بیماری های کبدی ابداع کنند. یکی از جدیدترین و پیشرفته ترین تکنولوژی های ارائه شده جهت تشخیص و اندازه گیری دقیق شدت فیبروز و سیروز کبدی و همچنین اسئاتوز کبد، انجام تست فایبرواسکن است. فایبرواسکن در بررسی برخی ضایعات کبدی ناشی از ابتلا به کبد چرب، هپاتیت B، C و ... بسیار موثر است.

کبد و نقش آن در بدن
کبد بزرگترین غده ی داخلی بدن است که وزنی حدود یک الی یک و نیم کیلوگرم را دارا می باشد و در ربع فوقانی راست شکم درست در زیر قفسه سینه چسبیده به دیافراگم قرار دارد و تا حدی به ربع فوقانی طرفی چپ کشیده شده است. تقریباً cc 1500 خون در دقیقه از کبد عبور می کند. انسان بدون کبد ظرف مدت 24 ساعت می میرد، با این حال با 10 تا 20 درصد کبد خود می تواند زنده بماند.

مهمترین وظایف کبد
1. دفع سموم
2. ساختن پروتئین حیاتی
3. تنظیم مصرف قند خون
4. سوخت و ساز چربی ها
5. ساخت برخی هورمون های ضروری

عوامل ایجاد اختلال در عملکرد کبد

⦁ویروس ها (هپاتیت B، C و ...)
⦁انواع داروهای خوراکی مانند قرص ضدبارداری
⦁فعال شدن غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن ( بیماری اتو ایمیون)
⦁کافئین، سیگار، الکل
⦁برنامه غذایی کم پروتئین، پر کربوهیدرات، پرچربی (چربی های اشباع و پر هیدروژنه)
⦁برخی افزودنی های مواد غذایی

بیماری های مربوط به کبد
بیماری های کبدی از جمله بیماری های شایع در کشور ما می باشند. هپاتیت ویروسی B و C جزو مهمترین علل بیماری های کبدی بوده و هستند که ممکن است منجر به فیبروز و در نهایت سیروز کبدی شوند.

مقایسه فایبرواسکن با بیوپسی کبد


بیوپسی کبدتست فایبرواسکن
تهاجمی بودنغیر تهاجمی بودن
محدوده ی کوچک مورد بررسیمحدوده ی وسیع مورد بررسی (250 برابر بزرگتر)
نیاز به بی حسیعدم نیاز به بی حسی
نیاز به آمادگی قبلیعدم نیاز به آمادگی قبلی
وجود ریسک بالا در تکرار بیوپسیتکرار پذیری تست بدون ایجاد خطر
احتمال بستری شدنعدم وجود احتمال بستری شدن
وجود درد و ناراحتی در حین و پس از انجام عملعدم وجود هرگونه درد و ناراحتی در حین و پس از انجام تست
استرس و ترس و دلهره قبل از عملآرامش و خونسردی قبل از انجام تست
زمانبر بودن انجام عمل و آماده شدن جواب آنمدت زمان کوتاه انجام تست و آماده شدن جواب آن (5 دقیقه)
هزینه بالاهزینه پایین(تقریباً نصف هزینه ی انجام بیوپسی)
نیاز به وجود همراه بیمارعدم نیاز به وجود همراه بیمار